Mohammed Al Haj
Beeldend kunstenaar | Visual artist
[NL]
محمد الحاج (Mohammed Al Haj)
Mohammed Al Haj (geb. 1982) is een Palestijnse kunstenaar en vluchteling wiens familie in 1948 tijdens de Nakba werd verdreven uit het etnisch gezuiverde dorp Kawkaba, in het District Gaza. Hij studeerde af aan de Al-Aqsa Universiteit en is medeoprichter van de Palestijnse Vereniging van Beeldend Kunstenaars in Centraal-Gaza. Tot 7 oktober 2023 woonde en werkte hij in Gaza-Stad, waarna hij gedwongen werd zijn huis te ontvluchten. Momenteel verblijft hij in het vluchtelingenkamp Al-Nuseirat, te midden van het voortdurende, hevige bombardement.
Het artistieke werk van Al Haj beweegt zich tussen abstractie, expressionisme en popart. Zijn oeuvre onderzoekt de ruimtelijk-temporele relatie tussen mens en land en stelt vragen over het lot van ontwortelde Palestijnen sinds de Nakba van 1948, evenals over het behoud van persoonlijke identiteit. Zijn werk combineert reliëfsculptuur met gemengde technieken op doek en papier, waarbij hij thema’s behandelt die nauw verbonden zijn met de Palestijnse zaak. Via symbolen als de kuffiyeh, kalligrafie en elementen uit de Palestijnse folklore, evenals vrouwen, vluchtelingenkampen en Jeruzalem, geeft hij uitdrukking aan ballingschap en nationale identiteit.
De kern van zijn werk wordt gevormd door een sterke toewijding aan collectieve creativiteit en culturele aanwezigheid. Zo speelde hij een centrale rol in projecten zoals "Fragments of the City" (2023), een grafische en printkunstinitiatief aan het Franse Instituut dat jonge kunstenaars in Gaza samenbracht, nieuwe stemmen voor de toekomst koesterde en een gezamenlijke beeldtaal ontwikkelde. Daarnaast gaf hij talloze cursussen en workshops in heel Gaza en doceerde hij aan Palestijnse universiteiten in Gaza-Stad.
In 2022 nam Al Haj deel aan de 59e Biënnale van Venetië met de tentoonstelling “From Palestine with Art”, samen met toonaangevende Palestijnse kunstenaars zoals Nabil Anani, Samia Halaby en Nameer Qassim, als onderdeel van het eerste officiële Palestijnse Paviljoen – een mijlpaal in de geschiedenis van de Palestijnse kunst.
In 2024 werd hij uitgenodigd een nieuw werk te presenteren op de 60e Internationale Biënnale van Venetië binnen het Palestijnse Paviljoen. Zijn voorgestelde werk werd echter vernietigd toen zijn atelier in brand vloog door beschietingen en artillerievuur, waarbij meer dan twintig jaar artistieke productie verloren gingen. Bovendien wees de organisatie van de Biënnale het Palestijnse Paviljoen af onder externe druk die gericht was tegen de Palestijnse aanwezigheid. Ondanks deze tegenslagen werd de tentoonstelling onafhankelijk georganiseerd, en nam Al Haj deel met een gedrukte versie van zijn bedoelde werk, samen met een reeks tekeningen die hij maakte tijdens zijn ontheemding te midden van de voortdurende genocide in Gaza.
Zijn meest recente project, “Abu Al-Kuffiyeh” (2025), bestaat uit vierentwintig tekeningen die dienen als een visueel getuigenis van ontheemding en identiteit, weergegeven via symbolische en expressieve beeldtaal, diepgeworteld in de huidige realiteit van Gaza. Het werk stelt vragen over de voortdurende Palestijnse ontheemding, de ervaring wereldwijd als ongewenst te worden beschouwd, en het onzekere lot dat na eindeloze beproevingen voor hen ligt.
Zijn meest recente project, Abu Al-Kuffiyeh (2025), omvat vierentwintig tekeningen die een visueel getuigenis afleggen van ontworteling en identiteit, verbeeld door symbolische en expressieve beeldtaal die diepgeworteld is in de huidige realiteit van Gaza. Het werk richt zich op de voortdurende Palestijnse ontheemding, de ervaring wereldwijd als ongewenst te worden beschouwd, en het onzekere lot dat voortvloeit uit jaren van onophoudelijke verdrijving.
Hoewel hij Gaza niet kan verlaten en geen grenzen kan oversteken, heeft zijn kunst een krachtig bereik ontwikkeld dat hem positioneert als een centrale stem binnen het hedendaagse artistieke landschap van Gaza. Zijn werk spreekt de toeschouwer direct aan en heeft inmiddels een breed internationaal publiek gevonden, met tentoonstellingen en presentaties in Europa, de Verenigde Staten, Australië en Azië.
Te midden van de voortdurende belegering, herhaalde oorlogen en de huidige genocide blijft Al Haj een opmerkelijk consequente en actieve artistieke praktijk voortzetten. Hij wacht ongeduldig op het eerste moment waarop hij veiligheid kan vinden voor zichzelf en zijn familie. Waar hij naar verlangt, is niet meer dan een fundamenteel en universeel recht: de vrijheid om zonder beperkingen te creëren, zich te bewegen in de wereld, andere culturen te ontmoeten en zijn werk te tonen op plekken waar kunst niet wordt onderdrukt, maar juist gevierd.
[EN]
محمد الحاج (Mohammed Al Haj)
Mohammed Al Haj (b. 1982) is a Palestinian artist and refugee whose family was displaced from the ethnically cleansed village of Kawkaba, District of Gaza, during the Nakba of 1948. A graduate of Al-Aqsa University, he is a founding member of the Palestinian Association of Visual Artists in Central Gaza. He lived and worked in Gaza City until October 7, 2023, when he was forced to flee his home. He is currently sheltering in Al-Nuseirat Camp, following the ongoing, intense bombardment.
Al Haj’s artistic practice moves between abstraction, expressionism, and pop art. His work explores the spatiotemporal relationship between people and land, raising questions about the fate of uprooted Palestinians since the Nakba of 1948 and the preservation of personal identity. His pieces combine relief sculpture with mixed-media works on canvas and paper, focusing on themes tied to the Palestinian cause. Through symbols such as the kuffiyeh, calligraphy, and elements drawn from Palestinian folklore, women, refugee camps, and Jerusalem, he addresses exile and national identity.
At the core of his work lies a commitment to collaborative creativity and cultural presence. He played a central role in projects such as “Fragments of the City” (2023), a print and graphic arts initiative at the French Institute that brought together young artists in Gaza, nurturing new voices for future generations and fostering a collective artistic language. He has also led numerous art courses and workshops across the Gaza Strip and lectured at Palestinian universities in Gaza City.
In 2022, Al Haj participated in the 59th Venice Biennale exhibition “From Palestine with Art”, alongside prominent Palestinian artists including Nabil Anani, Samia Halaby, and Nameer Qassim, as part of the first official Palestinian Pavilion, a landmark moment in the history of Palestinian art.
In 2024, he was invited to contribute a new work to the 60th Venice International Biennale within the Palestinian Pavilion. However, his proposed piece was destroyed when his studio was burned during shelling and artillery fire, resulting in the loss of over twenty years of artistic output. Furthermore, the Biennale’s administration rejected the Palestinian Pavilion due to external pressures opposing its presence. Despite these setbacks, the exhibition was independently organized, and Al Haj participated with a printed version of his intended work, along with a series of drawings produced during his displacement amid the ongoing genocide in Gaza.
His latest project, Abu Al-Kuffiyeh (2025), comprises twenty-four drawings that bear visual witness to dispersal and identity through symbolic and expressive imagery rooted in Gaza’s present reality. The work addresses the ongoing Palestinian displacement, the experience of being rendered unwanted worldwide, and the uncertain fate that follows years of relentless displacements.
Although unable to cross borders and leave Gaza, his artwork and message have established him as a central figure articulating Gaza’s contemporary artistic voice. His work speaks directly to viewers and has reached wide audiences across Europe, the United States, Australia, and Asia.
He awaits the earliest opportunity to evacuate and secure safety for himself and his family. Despite the severe challenges of life under siege and repeated wars, particularly during the ongoing genocide, Al Haj has sustained an active artistic practice. What he longs for is the simple yet profound right to create without limitations, to step into the wider world, experience other cultures, and share his work in spaces where art is celebrated rather than constrained.
Gedoneerd werk
